سایت حقوق بشری ههنگاو از یورش گستردە نیروهای حکومتی و محاصره شهر مورموری در استان ایلام برای بازداشت معترضان خبر داد و افزود طی شبانه روز گذشته دستکم ٢٠ تن از ساکنان این شهر به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی «ربوده» شدهاند.
شهر مورموری در استان ایلام حدود دو هفته پیش از این، در روز شنبه ۲۸ آبان ماه شاهد اعتراضات گسترده مردمی بود و به گفته فرماندار این شهر، بخشی از اماکن حکومتی به آتش کشیده شد.
یدالله حاتمی، فرماندار آبدانان در همان روز گفته بود که معترضان «ساختمان بخشداری، شهرداری، بانکهای عامل، جهاد کشاورزی و اداره پست مورموری» را به آتش کشیدهاند.
با گذشت بیش از دو هفته از آن اعتراضات اما ههنگاو شامگاه یکشنبه سیزدهم آذر ماه خبر داد که «نیروهای حکومتی با حدود ۴٠ خودرو شهر مورموری را محاصره کردهاند» و در حال بازداشت گسترده معترضان در مناطق مختلف این شهر هستند.
در این گزارش تاکید شده است که شهر مورموری در چهل و هشت ساعت گذشته «صحنه حمله و محاصره نیروهای حکومتی» بوده است و این نیروها برای بازداشت معترضان «از حیات و پشتبام وارد منازل» مردم شدهاند.
ههنگاو تاکید کرد که نیروهای امنیتی دستکم ٢٠ تن از ساکنان شهر مورموری از جمله موسی بازیار، محمد بازیار، محمد اروانه، جوان ٢۵ ساله، احسان مرادیان، امیر ارونه و نوری محسنی را «ربودند» و مغازههای بازار شهر مورموری از جمله داروخانه این شهر را نیز با توسل به خشونت تعطیل کردند.
این نیروها همچنین شامگاه شنبه و پیش از ورود به شهر مورموری محل اسکان ایلات و عشایر در حومه شهر مورموری را مورد هجوم قرار دادند.
ههنگاو در توصیف وضعیت شهر مورموری در روز یکشنبه، تاکید کرد که در نتیجه تحمیل فضای ارعاب و سرکوب ناشی از یورش نیروهای حکومتی «دانشآموزان دبستانی از مدارس فرار کرده و به بیمارستان» مورموری پناه بردند.
در ادامه واکنشها به مواضع مولوی عبدالحمید، محمدجعفر منتظری، دادستان کل جمهوری اسلامی، امام جمعه اهل سنت زاهدان را «آن آقایی» نامید که «برای زن هیچ حرمتی قائل نیست».
وی که در نشستی با عنوان «تبیین ابعاد جنگ ترکیبی در اغتشاشات اخیر» سخن میگفت، آقای عبدالحمید را متهم کرد که با این تفاسیر، «در سیستان و بلوچستان نشسته... و امروز سنگ حمایت از زن را به سینه میزند».
اشاره وی به موضعگیریهای اخیر مولوی عبدالحمید در حمایت از اعتراضات «زن زندگی آزادی» است.
در جریان اعتراضات اخیر و پس از جمعه خونین زاهدان، بارها تصاویر و ویدئوهایی بیسابقه از زنان در استان سیستان و بلوچستان منتشر شده که در حال شعار دادن در خیابانها و حمایت از اعتراضات یا حمل دستنوشتههای اعتراضی هستند.
امام جمعه اهل سنت زاهدان روز جمعه، ۱۱ آذر، نیز گامی جلوتر گذاشت و از حقوق بهاییان در ایران که مورد آزار و اذیت سیستماتیک حاکمیت قرار دارند نیز دفاع کرد.
وی در طول خطبههای نماز جمعه که بارها با تکبیر تائیدآمیز نمازگزاران مواجه شد، گفت حق و حقوق همه ایرانیها از هر مذهب و قومی «باید رعایت شود».
او تاکید کرد: «همه ایرانی هستیم و یکی هستیم، از زرتشتی تا دراویش و همه ادیان، حتی بهایی هم انسان است و ایرانی است و حقوق دارد و باید حقوقش رعایت شود».
جمهوری اسلامی هنوز واکنشی نسبت به این اظهارات جدید نشان نداده است.
اما محمدجعفر منتظری، دادستان کل، شامگاه پنجشنبه، دهم آذرماه، در سخنان خود به او حمله کرده و گفت: «اون آقایی که در سیستان و بلوچستان نشسته و خودشان برای زن هیچ حرمتی قائل نیست، امروز سنگ حمایت از زن را به سینه میزند.»
بعد از کشتار معترضان در زاهدان که به دنبال انتشار خبر تجاوز یک فرمانده انتظامی به یک دختر بلوچ به خیابان آمده بودند، مولوی عبدالحمید بارها به صراحت از سیاستهای جمهوری اسلامی و تبعیض چندین دهه علیه مردم ایران و اهل سنت انتقاد کرده است.
آقای عبدالحمید روز جمعه در واکنش به بولتنهای محرمانه خبرگزاری فارس مبنی بر «توصیه علی خامنهای به بیآبرو کردن» او نیز به صورت غیرمستقیم پاسخ داد: «حرمت و محبت نزد مردم را خدا داده، اگه ما داریم. خدا عزت میدهد و میگیرد، عزت را کس دیگهای نمیتواند بگیرد.»
در یکی از این بولتنها به تاریخ سوم آذر ۱۴۰۱ آمده است که بر اساس «شنیدهها»، رهبر جمهوری اسلامی در واکنش به «جمعبندی» شورای عالی امنیت ملی و نیروی انتظامی مبنی بر بازداشت امام جمعه اهل سنت زاهدان، «دستور» داده مولوی عبدالحمید «نباید بازداشت شود. بلکه باید بیآبرو شود».
در این بولتن آمده که علی خامنهای به حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی، دستور داده به مولوی عبدالحمید «هشدار دهید... سیاست کلی نظام بر این است که فعلاً با مولوی عبدالحمید مدارا شود. نباید اقدامی شود که او دوباره خشمگین شود و اهل سنت را به خیابانها فرابخواند».
با این حال در این بولتن تاکید شده که «تدبیر بر این است که به تدریج توانایی مولوی عبدالحمید سلب شود».
منابع نزدیک به مولوی عبدالحمید به رادیوفردا گفتهاند که پیش از واقعه موسوم به «جمعه خونین زاهدان» (۸ مهر) هم مولوی عبدالحمید تحت فشار قرار داشت، ولی او در حال حاضر با «ارعاب و تهدید» مقامات جمهوری اسلامی مواجه است.
به گفته آنها، محمدجواد حاجعلیاکبری، نماینده علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی، در سفر چندی پیش خود از تهران، «بیشتر برای همین تهدیدها به زاهدان آمده بود».
دادستان ایران روز پنجشنبه در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: «این شعار زن زندگی آزادی تصور میکنید بیحساب و کتاب بوده؟ اکنون هم دشمن در همین هفته گذشته بحث حقوق بشر را کلی زد و... بعد از مبحث حقوق بشر، مسئله زن را علیه نظام جمهوری اسلامی در جهان مطرح خواهند کرد».
وی در عین حال از تلاش ناکام جمهوری اسلامی برای کاهش تعداد کشورهای حامی صدور قطعنامه خبر داد.
او گفت: «تلاش فراوان کردیم تا تعداد کسانی که رأی مثبت میدهند، کاهش پیدا کنند، کارهایی شد که رأی مثبت به پانزده شانزده تا هم نرسد، اما ظرف دو روز رفتند با کشورهایی که میتوانستند صحبت کردند و این رأی را به بیست و پنج رساندند.»
وی خواستار کمک و پیشنهادات کارشناسان برای مدیریت مسئله حجاب در جامعه شد و گفت: «اگر ما بخواهیم چهار زن ولنگار را به صرف دستگیر کردن و به زندان انداختن فکر کنیم، آیا به نتیجه میرسد؟ خیر... امروز دشمن دارد از یک جنگ ترکیبی که یکی از مصادیقش مسئله زن است، اقدام میکند.»
مقامات قضایی و پلیس آلمان میگویند ظن آن میرود که جمهوری اسلامی ایران در پشت پرده حملات اخیر به چند مرکز یهودیان در خاک این کشور قرار داشته باشد.
سایت تاگسشاو و شماری از رسانههای آلمان و اسرائیل، روز پنجشنبه، دهم آذر، به نقل از یکی بازپرسان پروندههای حملات به این مراکز نوشتند که پرونده تحقیقات به عنوان «تروریسم دولتی» مورد رسیدگی قرار گرفته است.
دادستانی ایالت نوردراین- وستفالن حملات رخداده در کنیسههای شهرهای اسن، دورتموند و بوخوم را بررسی میکند؛ هر سه مورد حمله ماه گذشته رخ داده بود.
به کنیسه اسن تیراندازی شد، یک مدرسه مجاور کنیسه بوخوم با بطری آتشزا هدف قرار گرفت و تلاش ناکامی برای آتش زدن کنیسه دورتموند ثبت شد، اما هر سه مورد آسیب جانی نداشت.
یک شهروند ۳۵ ساله آلمانی ایرانیتبار که به نام او اشاره نشده، ظاهرا در ارتباط با تلاش برای ایجاد حریق در کنیسه دورتموند بازداشت شده و در مظان اتهام پرتاب کوکتل مولوتوف به مدرسه کنار کنیسه بوخوم نیز قرار دارد.
رسانههای آلمان گفتهاند از فرد بازداشت شده در دورتموند به عنوان کسی که با «رامین ی.» در ارتباط است، تحقیق میشود. رامین ی. یک شهروند دو تابعیتی آلمانی – ایرانی است که مظنون به داشتن ارتباط با سپاه پاسداران است.
این ظن مطرح است که رامین ی. با وجود بازگشت به ایران، هنوز در انتقال دستورات مربوط به تعرض به کنیسههای یهودیان آلمان نقش دارد.
او شهریور سال گذشته در پی ظن به دخالت در قتل و در حالی که تحت تعقیب پلیس آلمان است، به ایران گریخت.
وی در محافل و کلوبهای موسیقی راک فعالیت میکرد. قتلی که او به ظن دخالت در آن گریخته در یکی از همین محافل رخ داده بود.
برخی رسانههای آلمان گزارش دادند که فرد سومی نیز در این ماجرا وجود دارد که از سوی عامل حمله به کنیسه دورتموند برای انجام حمله زیر فشار قرار گرفته و پس از پاسخ رد، تهدید شده بود. این فرد ظاهرا شاهد این پرونده تحقیقات است.
همچنین به نوشته تایمز اسرائیل، تهدیدات علیه یان یوزف شوستر، رئیس شورای مرکزی یهودیان آلمان، رو به افزایش بوده است.
شبکه هفت اسرائیل گزارش داد که به دنبال این تعرضها و تهدیدات، تدابیر امنیتی در اطراف کنیسههای یهودیان افزایش یافته و همزمان، دولت برلین برنامه مبارزه جدیتر با یهودستیزی را در دستور کار قرار داده است.
مقامات اسرائیل پیش از این گفته بودند که جمهوری اسلامی ایران طرحهای متعددی را برای هدف قرار دادن شخصیتهای اسرائیلی و نیز اهداف یهودی در کشورهای مختلف در دستور کار قرار داده بود.
از آن تحرکات به عنوان بخشی از «جنگ در سایه» میان اسرائیل و ایران، واکنشی به اقدامات منتسب به اسرائیل در کشتن شماری از مقامات و ضربه زدن به تاسیسات مختلف جمهوری اسلامی ایران یاد شده بود.
با این حال، تعرضهای ماه گذشته به کنیسههای یهودیان آلمان سه سال پس از حمله مسلحانه به کنیسه شهر هاله رخ داد. آن حمله در روزه «یوم کیپور» ناکام ماند. رسانههای آلمان تاکید داشتند که عامل حمله هاله، دارای دیدگاههای نژادپرستانه و یهودستیزانه بود.
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، روز جمعه از مقامهای جمهوری اسلامی خواست از صدور احکام «محاربه» برای معترضان خودداری کنند و تاکید کرد که حقوق همه مردم، حتی بهاییان، باید رعایت شود.
وی در طول خطبههای نماز جمعه که بارها با تکبیر تائیدآمیز نمازگزاران مواجه شد، گفت حق و حقوق همه ایرانیها از هر مذهب و قومی «باید رعایت شود».
او تاکید کرد: «همه ایرانی هستیم و یکی هستیم، از زرتشتی تا دراویش و همه ادیان، حتی بهایی هم انسان است و ایرانی است و حقوق دارد و باید حقوقش رعایت شود».
وی با بیان نمونههای تاریخی از دوران پیامبر اسلام و نیز دوران خلافت علی، امام اول شیعیان و خلیفه چهارم اهل سنت، گفت که برخورد خشونتآمیز با معترضان مخالف «رویه» آنها و کتاب مقدس اسلام است.
مولوی عبدالحمید بازداشتشدگان اعتراضات را «اسیر» نامید و گفت برخورد با آنها مشمول قوانین و رویه اسرا است و نباید با خشونت با آنها برخورد شود.
وی گفت: «محاربه بر اساس قرآن مسلحانه است. اعتراض با سنگ و چوب و داد و بیداد محاربه نیست.»
امام جمعه اهل سنت زاهدان به قضات نیز توصیه کرد «حق را ناحق و ناحق را حق نکنند» و به راحتی حکم اعدام و محاربه صادر نکنند تا «روز قیامت در درگاه خدا مواخذه نشوند».
وی معترض را با «محارب و مفسد» متفاوت دانست و گفت که مردم حالا «اعتراضی دارند، ۴۴ سال ملت تحمل کردند، مردم تحمل کردند، حالا اعتراضی پیش آمده شما هم تحملشان کنید».
مولوی عبدالحمید در عین حال بر اعتراض «سالم» تاکید کرد و از معترضان خواست از «تعرض به اموال عمومی ماموران» خودداری کنند.
وی به مقامهای جمهوری اسلامی توصیه کرد که با مخالفان و منتقدان نیز نشست و برخاست و مشورت کرده و صدای آنها را بشنوند و حتی با زندانیان گفتوگو کنند.
او تاکید کرد که «اگر راه انتقاد گرفته شود، ایجاد استبداد میکند».
امام جمعه اهل سنت زاهدان گفت که حرف حق را حتی از آمریکاییها و اسرائیلیها و قاتل هم باید شنید و مسئولان وقتی ادعای اسلامی دارند، باید بازوی آنها مقابل مردم پایین باشد».
وی چندین بار خواستار خودداری حاکمیت از «زدن و کشتن و زندانی کردن» معترضان شد و اضافه کرد حتی «قوانین نیز در صورت اشتباه بودن، باید بر اساس خواست ملت تغییر کنند».