جاوید رحمان گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران و موریس تیدبال-بینز گزارشگر ویژه اعدامهای غیرقانونی، شتابزده، و خودسرانه، از جمله ۱۶ کارشناس امضاکننده این بیانیه هستند.
یک روز پس از اقدام تهران در احضار سفیر جمهوری آذربایجان به وزارت خارجه برای ابراز ناخرسندی از اظهارات اخیر رئیس جمهوری آذربایجان، الهام علییف در سخنانی تازه از «محروم بودن» «هموطنان» آذربایجانی خود در خارج از این کشور سخن گفت.
رسانههایی مانند توراننیوز این سخنان آقای علییف را اشاره او به «آذربایجانیهای ساکن جنوب» یعنی ایران دانستهاند.
به گزارش رسانههای باکو، رئیس جمهوری آذربایجان روز جمعه، ۲۰ آبان، در اجلاس سران کشورهای ترکزبان که در سمرقند در ازبکستان گرد آمده بودند، سخنرانی کرد.
آقای علییف گفت: «دولتهای ترک نباید نسبت به مسائل حقوق هموطنانی که در خارج از مرزهای خود در سایر کشورهای جهان زندگی میکنند، بیتفاوت بمانند.»
او افزود: «دنیای ترک نه تنها شامل کشورهای مستقل ترک است، بلکه مرزهای جغرافیایی آن گستردهتر است و به اعتقاد من، زمان آن رسیده که از موضوعهایی مانند حفظ حقوق، امنیت و هویت ملی هموطنان خود در خارج از کشورها غفلت نکنیم....»
به گفته رئیس جمهوری آذربایجان، سازمان کشورهای ترک باید به طور پیوسته به این موضوعات توجه کند.
آقای علییف در این بخش از سخنان خود گفت: «متاسفانه اکثر ۴۰ میلیون آذربایجانی ساکن خارج از آذربایجان از این فرصتها محروم هستند»، و اضافه کرد: «دولت آذربایجان به تامین حقوق، آزادیها و امنیت آذربایجانیهای مقیم کشورهای خارجی توجه ویژه دارد.»
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، جمعه شب نوشت: «تصور بر این بود که با احضار سفیر آذربایجان در تهران، باکو کمی به خود بیاید و دست از اقدامات و اظهارات ضد ایرانی بردارد، اما اظهارات تازه (الهام) علییف را میتوان یک گام بیشتر در لفاظی علیه ایران دانست زیرا این بار اقدام به دخالت در امور داخلی کشورمان کرده است.»
وزارت خارجه ایران روز ۱۹ آبان سفیر آذربایجان را پس از آن احضار کرد که الهام علییف در مراسم آزادسازی شوشا گفت: «همه کسانی که در مرز ما برای حمایت از ارمنستان رزمایش نظامی برگزار میکنند این را بدانند که هیچ کس نمیتواند ما را بترساند»، «ما قدرت اصلی را در دست داریم و اگر لازم باشد دوباره (این قدرت) را نشان داده و به خواسته خود میرسیم».
وزارت خارجه آذربایجان روز ۲۰ آبان، یک روز پس از احضار سفیر این کشور در تهران، عباس موسوی، سفیر ایران در باکو، را احضار کرد تا به «سیاهنمایی رسانههای ایران علیه آذربایجان» و «پذیرش برخی از افرادی که به تجزیهطلبی در جمهوری آذربایجان دامن میزنند و با فرار از تعقیب کیفری در کشورهای دیگر مخفی شدهاند» اعتراض کند.
رسانههای ایران پیشتر خبر داده بودند که دیدار ماه گذشته ابراهیم رئیسی با الهام علییف در نشست منطقهای موسوم به «سیکا» در قزاقستان، ملاقاتی آسان نبود و او با طعنه از میزبانی باکو از وزیر دفاع اسرائیل که اخیرا محرمانه به آذربایجان رفته بود، سخن گفت.
برخی رسانههای ایران نیز با اشاره به مناسبات گسترده نظامی اسرائیل و آذربایجان مدعی شدهاند که افزایش اظهارات سران آذربایجان در ارتباط با ایران ناشی از اعتماد به نفسی است که باکو در پی بازگشت بنیامین نتانیاهو به قدرت در اسرائیل احساس میکند.
الهام علییف در سخنان روز ۲۰ آبان در سمرقند گفت، با وجود آن که ارمنستان را شکست دادیم، آن کشور «به تحریکات خود در مرز ادامه میدهد».
جمعی از کارشناسان سازمان ملل متحد روز جمعه با صدور بیانیهای از مقامات دولت ایران خواستند از صدور کیفرخواست با حکم اعدام برای شرکت کنندگان در تظاهرات دست بردارد.
آنها همچنین نامه ٢٢٧ نماینده مجلس شورای اسلامی به قوه قضائیه به منظور «برخورد قاطعانه» با معترضان و صدور مجازاتهای مستوجب اعدام را «نقض آشکار تفکیک قوا» دانستند.
۱۶ کارشناس سازمان ملل هشدار دادهاند که با توجه به تداوم اعتراضات، بیم آن میرود دولت ایران کیفرخواستهای بیشتری علیه معترضان و بهویژه زنان و دختران ایرانی معترض صادر کند.
کارشناسان از دولت ایران خواستهاند به استفاده از اعدام به عنوان ابزاری برای سرکوب معترضان پایان دهد و تمامی دستگیرشدگان را آزاد کند.
آنها به دستگیری دستکم ۵۱ روزنامهنگار از آغاز اعتراضات جاری اشاره کرده و افزودهاند همچنان ٣٧ نفر از این روزنامهنگاران همچنان در بازداشت به سر میبرند.
این کارشناسان در بخش دیگری از بیانیه خود به سرکوب مداوم معترضان و کشتهشدن دستکم ۳۰۴ معترض از جمله ۲۴ زن و ۴۱ کودک اشاره کردهاند.
به گفته آنها، «اقلیتهای بلوچ و کُرد همچنان تحت سرکوب بیشتری قرار دارند.»
آنها در پایان بیانیه خود مجددا خواستار تشکیل یک نشست ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل برای بررسی وضعیت در ایران و ایجاد یک سازوکار تحقیقی بینالمللی برای تضمین پاسخگویی مقامات دولت ایران شدهاند.
جاوید رحمان گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران و موریس تیدبال-بینز گزارشگر ویژه اعدامهای غیرقانونی، شتابزده، و خودسرانه، از جمله ۱۶ کارشناس امضاکننده این بیانیه هستند.
آمارهای بینالمللی حاکی از رشد چشمگیر صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران در ماه گذشته میلادی است.
آمارهای شرکت تحلیل انرژی «وورتکسا» که روز جمعه ۲۰ آبان منتشر شده میگوید ایران در ماه اکتبر ۱ میلیون بشکه صادرات نفت داشته که ۳۰۰ هزار بشکه بیشتر از ماه سپتامبر است.
میزان صادرات نفت ایران در ماه اکتبر، بالاترین رقم از ژانویه امسال است، زمانی که صادرات نفت و میعانات گازی ایران تا ۱.۱ میلیون بشکه در روز اوج گرفت.
این گزارش میافزاید از فوریه تا سپتامبر امسال متوسط صادرات نفت ایران به خاطر رقابت با نفت روسیه در بازارهای چین به حدود ۸۵۰ هزار بشکه در روز افت کرد.
به گفته شرکت وورتکسا، «رشد صادرات نفت خام ایران در ماه گذشته تابع سه عامل بوده است: اعطای تخفیفهای چشمگیر، جذابیت بیشتر نفت ایران در مقایسه با نفت ونزوئلا و نهایتا استفاده از نفتکشهای جدید برای ترانزیت نفت مازاد صادراتی جمهوری اسلامی».
این گزارش میافزاید که با این حال ذخایر نفت بیمشتری ایران در ماه گذشته به رغم افزایش صادرات، رشد داشته و به نزدیک ۹۸ میلیون بشکه رسیده است. علت این ام نیز افت داخلی پالایش نفت خام بوده است. ذخایر نفت بیمشتری ایران در اکتبر، برای اولین بار طی پنج ماه رشد یک میلیون بشکهای را تجربه کرده است. ۷۰ درصد این ذخایر میعانات گازی و بقیه نفت خام است.
میعانات گازی نوعی نفت خام فوق سبک است که از میادین گازی تولید میشود.
۵۷ میلیون بشکه از ذخایر نفت بیمشتری ایران در نفتکشهای لنگر انداخته در خلیج فارس و آبهای آسیایی، خصوصا مالزی انبار شده است.
شرکت آمریکایی اپل محدودیتهایی را در زمینه به اشتراکگذاری فایل بین دستگاههای آیفون فروخته شده در چین اعمال کرده که این اقدام میتواند به صورت بالقوه به سانسور اطلاعات در چین کمک کند.
قابلیت ایر دراپ (AirDrop) در آیفون، اجازه میدهد تا به صورت نامحدود فایلهایی از هر نوع از جمله عکس و ویدئو، میان یک دستگاه آیفون با یک دستگاه دیگر در نزدیکی خود، به اشتراک گذاشته شود.
از روز چهارشنبه، بهروزرسانی دستگاههای تلفن همراه شرکت اپل که در چین فروخته میشوند، پس از ده دقیقه بهطور خودکار این قابلیت را غیرفعال میکند.
این محدودیت، احتمال دریافت غیرمنتظره فایلها از افراد غریبه را تا حد زیادی کاهش میدهد.
پیشتر ایر دراپ به ویژه در چین میتوانست برای انتقال پیامهایی که حساس به نظر میرسند و با خطر سانسور از سوی دولت مواجهاند، استفاده شود.
به ویژه، پس از تظاهرات کمسابقه ماه گذشته در پکن، از این امکان در مکانهای عمومی از سوی معترضان ضدحکومتی برای پخش شعارهای انتقادی از حزب کمونیست چین استفاده شده بود.
ماه گذشته و در آستانه برگزاری کنگره سراسری حزب کمونیست چین، تصاویری به طور گسترده در شبکههای اجتماعی منتشر شد که نشان میداد ماموران دولتی چند بنر اعتراضی سیاسی را که روی یک پل هوایی در شهر پکن نصب شده، جمع میکنند.
این بنرها چند شعار از جمله درخواست برکناری شی جی پینگ، رهبر حزب کمونیست چین و پایان دادن به مقررات سختگیرانه مقابله با شیوع کووید ۱۹ نوشته شده بود.
هنوز شرکت اپل در باره این محدودیت اعمال شده بر آیفونهای خود در چین توضیحی ارائه نکرده است.
این در حالی است که به نظر نمیرسد این محدودیت در زمینه آیفونهای فروخته شده در خارج از چین اعمال شده باشد.
برخی از کاربران اینترنت در چین روز پنجشنبه در شبکه اجتماعی چینی «ویبو» که تحت سانسور دولت چین قرار دارد، این اقدام اپل را مثبت و موجب «کاهش قابل ملاحظه آزار و اذیت» غریبهها دانستند.
با این حال، برخی دیگر از کاربران، مدیر عامل اپل را مسخره کردند. یک کاربر چینی با کنایه پرسید: «آیا تیم کوک عضو حزب کمونیست است؟»
دولت چین از نزدیک اینترنت را در محدوده این کشور رصد کرده و محتواهایی را که خط مشی دولت را نقد کند یا احتمالا موجب اعتراضات شود، حذف میکند.
در شرایط سانسور در چین، بسیاری از سایتهای رسانههای خارجی بدون استفاده از ابزار دور زدن فیلترینگ در دسترس نیستند.
وزارت خارجه ایران، بیانیه اخیر «گروه هفت» مبنی بر محکوم کردن برخورد خشونتآمیز در قبال اعتراضات سراسری در ایران را «محرک اغتشاش و حملات تروریستی در داخل ایران» نامید.
ناصر کنعانی شامگاه چهارشنبه، ۱۸ آبان در گفتوگو با خبرگزاری دولتی ایرنا ضمن این موضعگیری، خواستار پاسخگویی صادرکنندگان این بیانیه به دلیل مواضعشان در قبال اتفاقات اخیر در ایران شد.
آنها همچنین به بازداشت «ناعادلانه» شهروندان خارجی و دوتابعیتی بهشدت اعتراض کردند و از جمهوری اسلامی خواستند که به این قبیل اقدامات «شنیع» به امید کسب منفعت سیاسی پایان دهد.
وزیران خارجه گروه هفت همچنین مقامهای جمهوری اسلامی را به آزادسازی زندانیانی که به ناحق در حبس هستند، فراخواندند و تاکید کردند: «ما به استفاده از تمام اقدامات دیپلماتیک موجود برای پاسخگو کردن مقامهای ایرانی ادامه خواهیم داد.»
سرکوب خشونتآمیز اعتراضات سراسری در ایران و موج گسترده بازداشتها در هفتههای اخیر با واکنشهای بسیاری از چهرههای شناختهشده در سراسر جهان، دولتها، نهادها و سازمانهای بینالمللی همراه بوده و بسیاری از آنها تحریمهای جدیدی را علیه حکومت ایران و مقامات آن اتخاذ کردند.
با این حال معترضان در ایران و خارج از کشور، خواهان اقدامات موثر و قاطعتری از سوی دولتها و سازمانهای خارجی هستند؛ اخراج سفرای جمهوری اسلامی و توقف مذاکرات احیای برجام از جمله این درخواستها است.